Patroni Nagrody

Barbara (1899-1980) i Stanisław (1894-1967) Brukalscy to wybitni awangardowi architekci, twórcy nowoczesnej architektury i designu okresu międzywojennego oraz powojennego. Projektowali zarówno zespoły zabudowy mieszkaniowej, jak i obiekty użyteczności publicznej. Wprowadzali awangardowe rozwiązania osiedli mieszkaniowych oraz nowoczesne standardy w projektowaniu mieszkań, w tym wyposażenia wnętrz, mebli, drobnych form architektury, wśród których znajdują się prawdziwe arcydzieła sztuki użytkowej. 

Barbara Brukalska 1925 r.

Oboje byli studentami, a następnie profesorami na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (Barbara Brukarska uzyskała nominację profesorską jako pierwsza kobieta na Politechnice Warszawskiej). Stanisław Brukalski ukończył również Politechnikę Mediolańską. 

Stanisław Brukalski

W latach dwudziestych XX wieku Brukalscy związali się z awangardowym ugrupowaniem modernistów Praesens. Członkowie grupy Praesens głosili program zerwania z tradycyjnymi formami w architekturze i sztukach plastycznych, pokrewny do tego, który proponował weimarski Bauhaus, niderlandzki De Stijl i moskiewski Wchutiemas. Propagowano uprzemysłowienie i standaryzację budownictwa, by zapewnić wygodne i funkcjonalne mieszkania, dostępne dla przeciętnie zarabiających. Idee Praesensu Brukalscy wcielali w życie w latach trzydziestych XX wieku, projektując kolonie IV, VII i IX Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej na Żoliborzu.

Idąc za postulatami sformułowanymi na drugim Kongresie Międzynarodowym Architektury Modernistycznej (CIAM), grupa Praesens zorganizowała w 1930 roku na IV kolonii WSM wystawę pt. "Najmniejsze mieszkanie", na której prezentowano meble i wyposażenie wnętrz dostosowane do małych mieszkań dostępnych dla najuboższych klas społecznych. Barbara i Stanisław Brukalscy zaprezentowali wówczas nowatorskie rozwiązania w projektowaniu mieszkań i ich wyposażenia. Przedstawili rozwiązanie kuchni wzorowanej na słynnej funkcjonalnej "kuchni frankfurckiej". W projektowaniu mebli specjalizowała się szczególnie Barbara. 

Brukalscy pod koniec lat dwudziestych zaprojektowali i zbudowali przy ul. Niegolewskiego 8 na Żoliborzu dom własny, mieszczący pracownię architektoniczną oraz mieszkanie. Stanowi on pierwszą w Polsce awangardową realizację stosującą idee funkcjonalizmu, którego zasadę estetyczną stanowiła kompozycja prostych brył geometrycznych przyporządkowana potrzebom funkcjonalnym.

Niegolewskiego 8; lata trzydzieste XX wieku

Brukalscy są ponadto autorami wielu innych awangardowych budynków Warszawy i Polski.

Stanisław Brukalski był współautorem (wraz z Bohdanem Pniewskim, Józefem Szanajcą i Bohdanem Lachertem) Pawilonu Polskiego na międzynarodowej wystawie „Sztuka i Technika” w Paryżu w 1937 r. Barbara natomiast była autorką „wnętrza o charakterze wypoczynkowym” prezentowanego na tej wystawie.

Stanisław Brukalski projektował wnętrza polskich transatlantyków: m/s „Piłsudski” oraz m/s „Batory”.

Barbara Brukalska jest autorką wydanej w 1948 roku książki „Zasady społeczne projektowania osiedli mieszkaniowych”, w której przedstawiła swoje założenia i doświadczenia architektoniczno-socjologiczne zdobyte podczas projektowania WSM.

Dzisiaj dostrzegamy i w pełni doceniamy wartości społeczne, a także nowatorstwo i oryginalność projektów Brukalskich. Jako architekci należą do najwybitniejszych kreatorów nowoczesności. Również jako projektanci mebli zajmują kluczową pozycję wśród nowoczesnych designerów okresu międzywojennego i powojennego.

Na podstawie biogramu opracowanego przez Piotra Wiśniewskiego (Design po polsku)

Budynki na Żoliborzu zaprojektowane przez Barbarę i Stanisława Brukalskich:
 

Autor mapki: Jan Malinowski

Domy Zakładów Ubezpieczeń Społecznych (proj. Stanisław Brukalski i Józef Szanajca): 
1 „Warszawa 1”, seria I Mickiewicza 27, 1930-31 
2 „Warszawa 4”, seria III Mickiewicza 25, 1932-33

Domy jednorodzinne (proj. Barbara i Stanisław Brukalscy): 
3 Niegolewskiego 8 (dom własny), 1927-29 
3 Niegolewskiego 6 (sąsiedni dom w zabudowie bliźniaczej), 1927-29

Domy Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (proj. Barbara i Stanisław Brukalscy):  
4. Kolonia IV, Krasińskiego 18, budynek A i B: 1928-30, budynek C: 1932 
5. Kolonia VII, Suzina 3, budynek A: 1932 , budynek B: 1933-34 
6. Kolonia IX, Próchnika 8, budynek A: 1937-38, ostatni segment od strony ul. Sierpeckiej zbudowany już po wojnie, budynek B: 1937-38, budynek C: budowa rozpoczęta w 1938 roku dokończona w czasie wojny w 1941 r., budynki D i E: 1946-47 
7. Kolonia XI, Sarbiewskiego 2, 1946-47 
8. Kolonia XII, Stołeczna 14 (obecnie Popiełuszki 14), 1947-48 
9. Kolonia XIII, Stołeczna 16 (obecnie Popiełuszki 16), 1947-48 

10. Społeczny Dom Kultury i teatr Komedia, Słowackiego 19a, 1948-53